Nederlandse taalwetenschapper leggen een databank van geschreven kindertaal aan, dat het standaardwerk moet worden voor onderzoek naar taalverwerving, tweetaligheid en taalachterstand.
Donald Duck
Wetenschappers van het Nijmeegse Behavioural Science Institute hebben subsidies gekregen van NWO, de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek. Het betekent een doorbraak voor het team dat al jaren ijvert voor een databank van geschreven kindertaal. Die zou 20.000 lemma’s bevatten, een schat aan informatie voor taalwetenschappers. ‘De aanleg van het lexicon zelf levert geen publicaties en promoties op’, zegt orthopedagoog Agnes Tellings. ‘Dat maakt financiering lastig, terwijl taalonderzoekers zitten te popelen om de gegevens.’
Wetenschappers van de Radboud Universiteit, de Universiteit van Tilburg, de Universiteit van Amsterdam en de Universiteit Leiden zullen de komende drie jaar informatie verzamelen voor de databank. Die halen ze uit de meest gelezen kinderboeken, Citotoetsen (een eindtoets in het Nederlandse basisonderwijs), schoolboeken en Donald Duck. Ook teksten van internet en de ondertiteling van televisieprogramma’s voor kinderen nemen ze onder de loep. De teksten moeten een afspiegeling vormen van wat kinderen tussen hun zesde en twaalfde lezen.
Dove kinderen
De databank met vijf miljoen woorden en het lexicon van 20.000 belangrijke woorden vormen straks een hulpmiddel bij de ontwikkeling van spraakcomputers voor kinderen. Maar hij is ook bedoeld voor onderzoek naar fundamentele vragen over de verwerking van taal in het brein: hoe leert een kind lezen, wat gaat er mis bij dyslexie of wat gebeurt er in de hersenen bij meertaligheid?
Agnes Tellings zal het lexicon ook gebruiken voor haar eigen onderzoek, over de taalontwikkeling van dove kinderen. ‘Horende kinderen zijn omringd door taal, zelfs al voor hun geboorte horen zij mensen spreken’, zegt ze. ‘Voor dove kinderen geldt dat niet. Het kost ze extra tijd om nieuwe woorden uit de gesproken taal te leren.’ Tellings wil daarom weten wat voor tekst je dove kinderen het beste kunt aanbieden.
Lees ook:Tweede taal beïnvloedt moedertaal
Lees ook:Vereenvoudigde taal onbegrijpelijk
Lees ook:Harry Potter Lexicon nu vertaald
Lees ook:Nieuwe spellingwijzigingen op komst?
Lees ook:Rowling wint proces tegen Harry Potter Lexicon