Stranders is het debuut van Iris Stobbelaar en een spannend fantasyboek voor kinderen vanaf 10 jaar met illustraties van Maaike Putman. Het hoofdpersonage Job is een gewone jongen die houdt van voetballen op straat met zijn vriendjes. Maar op zijn zusje Kaatje passen vindt hij niet zo leuk… en laat dat gegeven nou net leiden tot een avontuurlijke zoektocht door een sprookjesland.
Jobs moeder heeft een nagelboetiek en Jobs vader is beleggingsadviseur. Ze zijn dus altijd heel erg druk en daarom moet Job vaak op zijn zusje Kaatje passen. Maar nu is er een voetbaltoernooi waar Job heel graag aan mee wil doen en dus kan hij niet op Kaatje passen. Daar gaan zijn ouders echter niet mee akkoord. Toch vertrekt Job op zaterdagochtend zonder zijn zusje naar het toernooi. Als hij ‘s avonds terugkomt is Kaatje echter nergens te bekennen. Job gaat buiten naar haar op zoek en komt een man tegen in een lange, donkere jas die vraagt of hij zijn zusje zoekt. De vreemde man wil verder niks zeggen, loopt snel weg en Job gaat hem daarom maar achterna. Als hij de hoek omgaat, belandt hij in een compleet andere wereld waaruit hij niet kan ontsnappen.
Job moet de man volgen naar herberg ‘De Rilverkilt’. Tijdens hun tocht komt Job meteen al één van de monsters van deze nieuwe wereld tegen: een Kletsbek. Eenmaal aangekomen in de herberg blijkt dat er meer mensen in deze wereld zijn, zoals Milo de barman, de sterke man Furn en Gus, waar Job zijn landkaart van krijgt. In De Rilverkilt hoort Job dat in deze wereld allemaal ‘Stranders’ wonen; mensen die iemand kwijt zijn die ze hebben verwenst of vervloekt. Ze krijgen een landkaart en de kans om hun slachtoffer te redden van datgene waar ze hun naartoe hebben verwenst. Job weet alleen niet meer waar hij Kaatje naartoe heeft verwenst… De man die Job heeft opgehaald uit de normale wereld heet Kait en niemand weet hoe hij een Strander is geworden. En Kait is degene die Job van Gus naar Agades moet brengen, maar hij doet dat met enorme tegenzin.
Ze moeten de nacht doorbrengen in het bos. Job hoort gekreun en wordt opgeslokt door levende aarde, maar gelukkig is Kait er om hem te redden. ‘s Nachts wordt de grond ‘wakker’ en klimt het omhoog. Job stond net op een verkeerd stukje grond, maar tijdens de nacht weten ze met vuur de levende grond op afstand te houden. Bij Agades blijkt dat er nog meer problemen zijn voor Job in deze wereld; de macht van de koning is toegenomen en hij is zelfs al bij Agades op bezoek geweest. Agades mag Job niet helpen van de koning. ‘Jouw tocht is misschien wel de gevaarlijkste die ooit iemand heeft ondernomen. Zelfs als je je zusje zou vinden, is de kans groot dat je het niet overleeft,’ zegt Agades tegen Job.
Agades zegt dat Job zijn hart moet volgen en vraagt Kait om met hem mee te gaan. Maar Kait wil dat niet en laat de jongen aan zijn lot over. Vanaf dat moment begint het ware avontuur voor Job: hij moet zijn zusje zien te redden en dan kunnen ze samen terug naar huis. Maar wat voor gevaren zijn er allemaal wel niet in deze wereld? Het eerste wezen dat Job tegenkomt is een klein mannetje genaamd Drorg. Van hem krijgt Job te eten en Drorg adviseert hem om een omweg te nemen naar het Ardelium. Tijdens het eten vertelt Drorg Job het wonderlijke verhaal van meneer en mevrouw Zonneman, het echtpaar dat altijd ruzie maakte en waarmee deze magische wereld ooit is begonnen.
Mevrouw Zonneman hield van schoon en netjes en daarom heeft meneer Zonneman haar verwenst naar het Gruimveld – een veld vol gruis en puin. Hier trekken Drorg en Job doorheen tot ze in Kesteren komen, een grauw stadje waar bijna geen mens op straat te zien is. Maar een kermis is er wel en daar vertelt een kletsbek aan Job dat Drorg een wauwel is, een wezen dat goed kan imiteren. Opeens wordt het donker en komen de collectors, oftewel vreselijke monsters, aanrennen. Job wordt meegenomen naar de kerkers van koning Obir. Zou hij ooit nog gered worden? In De Rilverkilt worden plannen gesmeden om de strijd tegen koning Obir aan te gaan. Zal dit Job helpen om ooit zijn zusje te kunnen redden?
Het begint met een Kletsbek, maar eindigt met de vreselijkste monsters uit je engste dromen. Stranders is een boek vol fantasierijke figuren en net als je denkt dat je alles wel hebt gehad, ontpopt er zich razendsnel weer een nieuw avontuur. Dat Iris Stobbelaar een talent heeft voor het verzinnen van unieke verhaallijnen en bijzondere wezens blijkt uit elk hoofdstuk in dit boek. De schrijfster begint rustig met het introduceren van Job en zijn familie en bouwt de spanning langzaam op. Eerst zijn de enge beesten en mensen nog te overzien en kun je rustig kennismaken met de andere wereld, maar naarmate het avontuur vordert, wordt het steeds spannender en spannender. Met als hoogtepunt de verschrikkelijke collectors uit Kaatjes enge dromen in het Ardelium. Wie kan Job wel vertrouwen en wie niet? Samen met Job speur je mee naar de antwoorden op zijn vragen.
Het is niet verwonderlijk dat de man van Iris Stobbelaar, regisseur Roel Reiné, het boek zal gaan verfilmen. Het landschap in het fantasierijk is gebaseerd op het landschap van Limburg (met De Peel en de Mergelgrotten). Dit versterkt het boek alleen maar; de aardse elementen in het boek zijn herkenbaar voor kinderen, waardoor zij zich wel degelijk met het verhaal kunnen identificeren, ook al bevat het zoveel fantasierijke elementen. Vooral het einde van het boek bevat cliffhanger na cliffhanger en laat je constant op het puntje van je stoel zitten. Deze opbouw is fijn voor kinderen; ze blijven geïnteresseerd door het rustige begin waar de nieuwe wereld wordt uitgelegd en het heftige eind waarin zoveel spannende dingen gebeuren dat je wel door móet lezen. Lezers kunnen alleen maar hopen dat Stobbelaar doorgaat met het schrijven van (kinder)boeken, want haar debuut is een schot in de roos en een aanrader voor alle kinderen die van spanning en fantasy houden. Kinderen die hier niet van houden kunnen beter een ander boek uitzoeken, want daarvoor bevat het boek te veel enge momenten.
Titel: Stranders
Auteur: Iris Stobbelaar
Uitgeverij: Ploegsma
ISBN: 9789021675107
Voor kinderen vanaf 10 jaar.
Lees ook:De avonturen van prinses Kaatje en koning Kamiel – Hetty van Aar
Lees ook:Kaatje in het vliegtuig – Liesbet Slegers
Lees ook:Kaatje zegt nee! – Liesbet Slegers
Lees ook:Kaatje in het bos – Liesbet Slegers
Lees ook:Het grote Kaatje kijk- en zoekboek: Dieren & Zomer